Een gezonde leefomgeving is belangrijk voor iedereen. Een gezonde leefomgeving beschermt inwoners tegen slechte invloeden van de omgeving. En het maakt de gezondheid van inwoners beter. Gemeente en inwoners kunnen samen voor zo’n gezonde leefomgeving zorgen. Wat werkt nu? Dat onderzoekt GO! Utrecht.

Wanneer is een leefomgeving gezond? Een omgeving is gezond als:

• de slechte invloed van milieu-onderdelen op de gezondheid zo klein mogelijk is
• deze uitnodigt tot gezond gedrag
• de bewoners de omgeving veilig en prettig vinden
• deze de inwoners aanmoedigt meer contact met elkaar te hebben

Dit was het uitgangspunt van het onderzoek GO! Utrecht. De onderzoekers zoeken verschillende maatregelen die samen zorgen voor een gezonde leefomgeving in de gemeente Utrecht.

De stappen van het GO! Utrecht onderzoek

Stap 1: feiten en cijfers
Verzamel data over de gezondheid van inwoners en hun leefomgeving. Daarna deze data verdelen in verschillende gebieden:

• lucht en geluid
• gezondheid en leefstijl
• actief en sociaal
• veiligheid en schoon
• voorzieningen en inrichting
• groen

Stap 2: wijkgesprekken
Vraag hoe inwoners hun leefomgeving en gezondheid vinden (in relatie met elkaar). Vraag ook naar hun ervaringen en wensen.

Stap 3: kansen voor wijk/stad
Kies voor een deel van de kansen aan de hand van feiten en cijfers, de wijkgesprekken en oordelen van verschillende (RIVM) experts.

Stap 4: maatregelen
Kies voor een combinatie van maatregelen die positief zijn voor meerdere gebieden. Een panel van (RIVM) experts stelt deze combinaties samen.

Zie hier de infographic met overzicht van maatregelen:

Resultaten

De uitgebreide resultaten staan in deze factsheet. Hierin staat:

• een overzicht met 18 graadmeters op de 6 gebieden (zie stap 1 voor de gebieden). In dit overzicht zie je direct hoe een wijk scoort ten opzichte van een gemiddelde op de gebieden.
• Meer gegevens over de wijken
• Combinaties van maatregelen die goed werken op meer dan één gebied.

Tips

Kansen

• Je ziet in één opslag waar je dingen kunt verbeteren in de wijk.
• Je kunt combinaties van maatregelen aanbieden die onderbouwd zijn.
• Door de wijkgesprekken weet je wat de bewoners vinden en of ze het ermee eens zijn.
• Actiegericht: je kunt samen met de bewoners aan de slag.
• Je hebt verschillende keuzes: er is niet één beste aanpak. Kies er één en begin.
• Synergie: combinaties van maatregelen vergroten de kans op een 1+1=3 effect.

Beperkingen

• Meer zaken bepalen het succes: kosten, schaalgrootte, hoe belangrijk het is, draagvlak, cultuur en nog veel meer.
• Politiek: de maatregelen moeten passen in de plannen die het lokale bestuur heeft.
• Er was geen zicht op de maatregelen die er al waren in de wijk. Dus ook niet op het effect en succes daarvan.
• De maatregelen gaan over verschillende gebieden. De professionals uit deze gebieden moeten daarom een open houding hebben en verder denken dan hun eigen gebied.
• Met de Rapid Assessment methode leer je de betrokken mensen niet goed kennen. Je kunt maatregelen en de effecten op de gezondheid niet in detail beoordelen.
• ‘Ergens beginnen’ is soms lastig te combineren met ‘wat werkt het beste’.