Leefomgeving is belangrijk voor je gezondheid, op allerlei manieren. We zien ook dat leefomgeving een rol speelt bij het terugdringen van gezondheidsverschillen. Maar als je daar echt werk van wil maken, wat moet je dan extra of anders doen als gemeente? Annelies Acda en Sanne Niemer van GezondIn vroegen acht wetenschappers: wat weten we nu echt wat werkt in relatie tot omgeving, groen, gezondheid én kansengelijkheid? En kun je dat op een tegeltje zetten?

Groen en gezondheid – die link kennen veel mensen wel. Maar wat betekent dat precies? En voor wie geldt dat in meer of mindere mate? Daarnaast zijn er ook andere aspecten van de omgeving die invloed hebben. Denk aan de mogelijkheid om te ontmoeten, of aan de bereikbaarheid of toegankelijkheid van winkels en andere voorzieningen. Veel is nog niet bekend. De rode draad in de adviezen van deze wetenschappers ging toch over groen. Over welk groen, voor wie, en hoe je dit samen met de inwoners inricht.

Investeer in groen

De wetenschappers vatten hun adviezen kort en krachtig samen in de vorm van een tegelwijsheid. Volgens Sjerp de Vries (Wageningen Environmental Research) is groen in de woonomgeving positief verbonden met de gezondheid en het welzijn. Volgens hem is deze relatie nog sterker bij mensen in een lage sociaaleconomische situatie, en kan dit zelfs verbonden worden aan vroegtijdige sterfte, mentale gezondheid en ADHD bij kinderen. Zijn tegeltje luidt: “Wie in groen voor gezondheid investeert, weet dat arm nog meer dan rijk profiteert.”

Positieve effecten van groen

Ook de tegel van Imke van Moorselaar (GGD Amsterdam) richt zich op de positieve effecten van groen in de stad. “Zorg dat het groen goed wordt gebruikt, dan is het de gezondheid van kwetsbare mensen die ontluikt”, schrijft hij. Volgens Imke van Moorselaar kun je met de aanleg van (kwalitatief) groen in de stad sociaaleconomische gezondheidsverschillen helpen verkleinen. Groen heeft veel positieve effecten in de stedelijke omgeving. Het zorgt bijvoorbeeld voor schaduw en vermindert het hitte-eiland effect dat ervoor zorgt dat steden vaak warmer zijn dan de buitengebieden. Ook verrijkt groen in de stad de stedelijke biodiversiteit en maakt het buurten simpelweg een stuk mooier.

3-30-300-regel

Dat blijkt ook uit de 3-30-300 regel, zegt Imke van Moorselaar. Vanuit elk huis moeten 3 bomen zichtbaar zijn. Ook moet elke buurt 30 procent bladerdek hebben. Het bladerdek (de bedekking waar een boom vol bladeren voor zorgt) zorgt bijvoorbeeld tot verkoeling, een beter microklimaat, een betere mentale en fysieke gezondheid en mogelijk voor minder luchtvervuiling en lawaai. Tot slot mag niemand meer dan 300 meter van een park of groene ruimte wonen. Dit stimuleert het gebruik van het groen en dat heeft een positieve invloed op zowel de lichamelijke als mentale gezondheid.

Vaker fietsen en meer wandelen

“Naar school gaan zonder chauffeur, is goed voor je gezondheid en je humeur!”, staat op het tegeltje van Pauline van den Berg (Technische Universiteit Eindhoven). Jong geleerd is oud gedaan, en dat geldt ook voor bewegen. Kinderen die van jongs af aan veel lopen en fietsen, zullen dat later ook meer doen. Pauline van den Berg adviseert ouders dan ook om kinderen naar school te laten lopen of fietsen, in plaats van ze met de auto af te zetten. Het maakt kinderen vrolijker, is goed voor de motoriek, zorgt voor minder onveilige situaties rondom scholen en het is ook nog eens beter voor het milieu. Niet alleen ouders, maar ook de gemeente speelt hier een grote rol in. Wil je namelijk dat kinderen meer fietsen en wandelen, dan moet dat wel veilig kunnen. Daarom zijn goede voet- en fietspaden belangrijk. Als ouders een omgeving veilig vinden, dan gaan de kinderen eerder zelf naar school.

Betrek bewoners en wees zuinig

Andere adviezen die naar voren komen, richten zich onder andere op het betrekken van de inwoners bij het ontwerp en onderhoud van een groene buurt, zodat het goed aansluit bij hun wensen. Ook is het belangrijk om zuinig te zijn op het groen dat er al is door het goed te onderhouden. Is er weinig bestaand groen in een buurt en lukt het ook niet om de buurt groener te maken, dan is het belangrijk dat de buitengebieden goed bereikbaar zijn. Zo kan iedereen genieten van de natuur.

Ben je benieuwd naar de andere tegeltjes? Bekijk ze hieronder.